Principe
Hoe werkt een bioassay?
Bioassays zijn een manier om watervervuiling vast te stellen. Bij een bioassay wordt levend materiaal in contact gebracht met een watermonster dat mogelijk vervuild is. Verschillende planten en dieren reageren verschillend op vervuiling. Bij een bioassay brengen we een organisme in contact met een watermonster. Op basis van het effect op het organisme is te bepalen of er sprake is van chemische vervuiling. Chemische stoffen kunnen verschillende type effecten hebben en organisme reageren verschillend op deze vervuiling.
Water is soms vervuild met één of meerdere chemische stoffen. Als er veel chemische stoffen in het water zitten dan kan dat een effect hebben op het waterleven. Hoe meer chemische stoffen in het water zitten, hoe groter het effect op het waterleven zal zijn. Op basis van hiervan is te bepalen of er sprake is van toxische effecten.
Er zijn meer dan 170.000 stoffen in de handel. Daarvan worden er ongeveer 150 geregeld gemeten. Bioassays zijn de manier om de volledige omvang van het stoffenprobleem in kaart te brengen.
Wat is een ‘bioassay-batterij’?
Meerdere bioassay’s kunnen tegelijk gedaan worden, dit is een ‘bioassay batterij’. Met een bioassay batterij onderzoeken we of een watermonster verontreinigd is. Ook zien we op basis van een bioassay met wat voor type stoffen het water verontreinigd is.
Er zijn veel verschillende stoffen die in een watersysteem voor kunnen komen. Deze stoffen zijn in te delen op de manier waarop ze invloed hebben op levende organisme. Stel dat er 10 belangrijke werkingsmechanismen zijn in voor de 170.000 chemische stoffen die beschikbaar zijn. Een bioassay batterij bevat een bioassay voor elk van deze verschillende werkingsmechanismen. Zo geeft een bioassay batterij inzicht op welke manier het waterleven beperkt wordt.
Hoe zetten we bioassays slim in?
Bioassays bestaan al heel lang. Toch worden ze nog niet heel vaak gebruikt bij waterkwaliteitsbeoordeling. Dat is onterecht. Bioassays zijn de enige manier om snel het effect van mengsels in kaart te brengen. Bioassays moeten wel slim gebruikt worden.
Bij slimme inzet van bioassays krijgen we inzicht in de aanwezige stoffen. Dit inzicht kan met voor veel stoffen snel bereikt worden. Dit inzicht verkrijgen we door (levend) materiaal te gebruiken dat zo min mogelijk gevoelig is voor andere drukfactoren (zoals nutriënten, zuurgraad, etc.)
Hoe gebruiken we bioassays in de sleutelfactor toxiciteit?
De bioassay-aanpak in de sleutelfactor toxiciteit gebruikt een getrapte aanpak. Deze getrapte aanpak bespaart tijd en geld. Snellere en goedkopere methoden geven inzicht in verhoogd risico. Meer gevoeligere methodes geven begrip van de stoffen die mogelijk aanwezig zijn.